8 Mayıs 2016 Pazar

İHTİRA

İHTİRA

Yeni bir şey bulma türetme, vücuda getirme, getirilme manalarına gelen sözcük.
Edebi bir terimdir. Edebiyatta daha önce hiçbir şair veya yazarın kullanmadığı sözcük deyim ve üslupları tanımlar.
Birçok şair şiirlerinde bilgilerini kendi  kültür birikimini göstermek için şiirin içeriğinde anlam yüklü güzel terimler işlevli ifadelere yer verir.
Bazen bilmediğimiz bir terim olabilir yada genellikle anlama dayalı herkesin anlayamayacağı güzel anlamlar bulabiliriz. Bu ifadeler bazen anlamada zorluklar çekebilmekte olabileceğimiz ifadeler barındırsa çok yüklü manalar verse de bu işin için de olanlar için anlaşıldığı gibi zevk verici olur.
Bu şairin bilgi deneyimini gösterir ve o şairi yüceltir.
Bakalım hangi şairler ne gibi üslup güzellikleri yapmıştır.

Dün sabaha karşı kendimle konuştum
Ben hep kendime çıkan bir yokuştum
Yokuşun başında bir düşman vardı
Onu vurmaya gittim kendimle vuruştum

Çok ince anlamlar barındıran bir şiirin sadece dörtlük kısmıdır.
Şiire baktığımızda sade bir ifade vardır ve  bilinmez şairin ne demek istediği bir de o yönle bakarsak nasıl bir faklı duruşu olduğunu görürüz.
Düşman dediği aslında sevilendir yani sevgilidir. Onu vurmaya gittim kendimle vuruştum, derken  sevgiliye kızmaya giden aşığın kendiyle vuruştuğunu anlatır. Çünkü aşık sevdiğine kızamaz ancak ve ancak kendine kızar ona kıyamaz.

Tutar bir ah ahuyu yahularda
Kim atar kemendi kalkar divandan
Bir çağ günümüze

Aynalarda çok şey görülüptür
Yokken söylenmiş, olmadan görülmüşse
Gitmiş hepsi cümleten
Düşe kalka hasta-i gam
O hangi yollardan gelir yanımıza
                                                           Behçet Necatigil

Şiirde yapılan tenasüplere bakarsak ' ah- ahu- yahu ' derken tenasüp yok sadece aynı zamanda kök seslerine dayandığı için iştikak olabilecek yönü de vardır.
Şimdi bakalım ah-ahu-yahu derken Cinas da olduğunu görürüz.
Çünkü tek söz değişimine dayanır ve aynı sözler tekrarlanır.


Ben senin tabirinle gevşeklikten yanayım
                                                                     Oğuz Atay

Oğuz  Atay şiirinde çok ince manalara yer veriri ve mesajları açık olarak güzel ifade ve  belli noktalara değinerek vermiştir.

Neler söyleyeceklerini duyar gibi oluyorum; duymak istemiyorum
                                                                                                             Oğuz Atay

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder