DEDE KORKUT HİKAYELERİ
Dede Korkut edebiyatın çok önemli kaynakları olup anlatıla gelmiş bir çok hikayeye göre çok daha değerli sayabileceğimiz muhteşem eserlerdir.
Oğuz Türklerinin diğer Türk boylarıyla yada Rum, Abaza ve Gürcülerle yaptıkları savaşlara ait destani hikayelerdir. Halk arasında söylene söylene XIV. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.
Hikayelerin yazarı belli değildir. Dede Korkut hikayelerinin biri Almanya'da Dresden Kütüphanesinde diğeri Vatikan'da olmak üzere iki yazma nüshası vardır.
Dede Korkut'un kişiliği üzerinde yeterli bilgimiz yoktur.
Korkut Ata adı ile de anılır. Dede Korkut söylentilere göre Oğuzların Bayat boyundan Kara Hoca'nın oğludur. Onun IX. VE XI. yüzyıllar arasında Türkistan'da Sir-Derya nehrinin Aral gölüne dönüldüğü yerde doğduğu Ürgeç Dede adında bir oğlu oldu. Oğuz Türklerinden büyük saygı gördü. Bu belgelerde hüküm süren Türk hakanlarına akıl hocalığı ve danışmanlık ettiği hikayelerden anlaşılmaktadır.
Dede Korkut Hikayelerinin özellikleri ;
Dede Korkut Hikayeleri on iki hikaye ile bir önsözden oluşmaktadır.
Hikayelerde olaylar nesir kahramanların duygu ve düşünceleri nazımla dile getirilmiştir.
Yine arı bir dil kullanılmış olağanüstü olaylar yer verilmiştir.
Türkçe canlı ve doğal anlatım güzelliğini gösteren hikayelerde ses tekrarları da sıkça yer almaktadır.
Dede Korkut'un Türkler arasında ağızdan ağıza dilden dile dolaşan hikayelere XV. yüzyılda Akkoyunlular Devrinde Dede Korkut kitabı adıyla bu kitapta toplanmış,böylelikle sözden yazıya dökülmüştür.
Bu hikayeler Türk ruhuna Türk düşüncesine Türk kültürüne ve hayat tarzına ışık tutan belgelerdir.
Dede Korkut Oğuz Türklerini onların inanışlarını yaşayışlarını gelenek ve göreneklerini yiğitliklerini sağlam karaktere ve ahlakını ruh enginliğini saf, arı ,duru bir Türkçe ile dile getirir.
Hikayelerdeki şiirlerde çalınan kopuzların kıvrak ritmi yanık havası vardır. Dede Korkut'un kahramanları iyiliği ve doğruluğu öğütler .Güçsüzlerin, çaresizlerin her zaman yanındadır.
Tok sözlü sözlerinin eridirler. Türk Dede Korkut hikayelerinin edebi değeri ve milletinin birlik ve beraberliğinin milli dayanışmayı, el ele tutuşmayı öne çıkarır.
Dede Korkut hikayelerinin edebi değeri ve içeriği;
Türk Edebiyatının en önemli eserlerinden birisi on iki hikayeyi içine alan Dede Korkut kitabıdır.
Bu eser üzerinde yerli ve yabancı araştırıcılar tarafından yüzlerce çalışma yapılmıştır. Eserin iki önemli yazması bulunmakta olup bunlar Almanya'nın Dresden şehrinde ve Vatikan'dadır.
Bir giriş ve on iki hikayeden oluşan Dede Korkut hikayelerinin konusu da çeşitlilik göstermektedir.
Bunlardan birinci' Dirse han oğlu Boğaç Han ' ve on ikinci ' İç oğuzun dış oğuza asi olup Beyrek'in
öldürülmesi. Hikayelerde oğuzların kendi aralarındaki mücadeleler anlatılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder